Việc coi diện tích và dân số là tiêu chuẩn chính để sáp nhập thức giấc rẻ đang là phương pháp khiến thiếu hạ tầng công nghệ, duy ý chí và áp đặt. Sáp nhập để làm gì ngoài việc thỏa mãn những con số?
Tỉnh là cấp quản lý hành chính địa phương cao nhất ở nước ta. Việc phân chia các tỉnh chủ yếu dựa trên lịch sử, truyền thống văn hoá, thị trấn, xã hội, cư dân và yếu tố địa lý đặc thù của một vùng đất. Theo bắt buộc quản lý hành chính, nhà nước quyết định sáp nhập hay chia tách các tỉnh để đảm bảo quản trị tốt và đem lại ích lợi cho đất nước. Mốt số nước sắp tương đương ta cũng sở hữu hồ hết thức giấc, như Thái Lan mang 76 tỉnh/thành xã, Philippines với 81 tỉnh. với thức giấc rất to và dân số rất đông, khi mà với thức giấc rất nhỏ và dân số rất ít. Vậy nên, mục tiêu diện tích và dân số nếu như mang thì chỉ với tính tham khảo chứ không hề có tính buộc phải.
Năm 1976, Quốc hội nước Việt Nam hợp nhất đã chia cả nước thành 38 tỉnh/thành phố trong khoảng 68 tỉnh/thành trước đó. Đây là cách thức táo bạo và tầm nhìn về quản lý, phát triển và tinh gọn bộ máy.
Tuy nhiên, việc áp đặt duy ý chí để sáp nhập tỉnh giấc 1 bí quyết cơ học và chưa phù hợp với hoàn cảnh thực tế đã dẫn đến thất bại. Trong hàng chục năm, phổ biến tỉnh bê tha về kinh tế do điều hành yếu kém, nhóm sản xuất chưa phù hợp có quy mô lãnh thổ, và nhất là do tranh chấp giữa những địa phương trong tỉnh. Từ năm 1989 Quốc hội đành phải chia lại gần như những tỉnh đã sáp nhập để trở về phần lớn cũ là 64. Đây là 1 bài học lớn trong điều hành hành chính ở tầm vỹ mô.
Việc sáp nhập những tỉnh vẫn có thể được đặt ra ví như thực sự vì nhu cầu của quốc gia hoặc điều kiện tăng trưởng của địa phương. Năm 2008, do nhu cầu mở rộng thủ đô Hà Nội, Quốc hội đã sáp nhập tỉnh Hà Tây, quận Mê Linh – Vĩnh Phúc và mấy phố của Hoà Bình vào với Hà Nội. Trước nữa, Sài Gòn và Gia Định sáp nhập TP.HCM, Định Tường và Gò Công sáp nhập thành Tiền Giang… và các địa phương đấy vẫn lớn mạnh phải chăng đến giờ mà sở hữu can dự đến mục tiêu diện tích và dân số đâu.
Việc sáp nhập tỉnh nếu thành công cũng góp phần giảm biên chế, giảm đầu tư công, mở rộng ko gian kinh tế thị trấn hội ở cấp tỉnh- cấp quản trị trực tiếp nền kinh tế xã hội.
- Vậy hiện nay, có nhu cầu sáp nhập tỉnh không? Theo tiêu chí nào và nên làm thế nào?
Việc coi diện tích và dân số là tiêu chuẩn chính để sáp nhập tỉnh phải chăng đang là phương pháp khiến cho thiếu cơ sở công nghệ, duy ý chí và áp đặt? không ai mang thể giải đáp vì sao một thức giấc đồng bằng phải với diện tích từ 5.000km2 trở lên và dân số trong khoảng 1,4 triệu trở lên chứ không hề là Thống kê khác? cơ sở vật chất nào để đưa ra các báo cáo đó? Sáp nhập để khiến cho gì ngoài việc thỏa mãn những con số? ví như việc sáp nhập thất bại hay ko mang đến gì thấp đẹp, ai sẽ chịu trách nhiệm?…
Một số tỉnh liền kề nhau, có chung lịch sử văn hoá, có sự gắn kết con người và xã hội gần gũi, thuận lợi về địa lý và giao thông… nếu sáp nhập có thể tạo ra sức mạnh cộng hưởng. Những cặp tỉnh như Lai Châu và Điện Biên, Hải Dương và Hưng Yên, Bắc Ninh và Bắc Giang, Vĩnh Phúc và Phú Thọ, Hà Nam và Nam Định, Thừa Thiên Huế và Quảng Trị, Đà Nẵng và Quảng Nam, Hậu Giang và Sóc Trăng, Bình Dương và TP.HCM… có thể là phù hợp. Quan trọng nhất cần phải chứng minh được việc sáp nhập sẽ đem lại lợi ích cho đất nước và cho địa phương. Cái mất nếu có chỉ là mất bớt ghế mà thôi.
Căn cứ vào tình hình kinh tế xã hội và định hướng phát triển dài hạn của các địa phương, các vùng và của cả nước, Chính phủ sẽ cân nhắc các nhóm giải pháp trong đó có thể cần sáp nhập một số tỉnh/ thành phố. Việc sáp nhập này không dựa vào tiêu chuẩn diện tích hay dân số, mà dựa vào yêu cầu phát triển. Một tỉnh không nhỏ cũng có thể được sáp nhập vào với một tỉnh khác nếu Chính phủ chứng minh được là có lợi lâu dài cho đất nước, trong khi một tỉnh nhỏ và ít dân hơn lại không cần sáp nhập. Khi đó, thủ tục thăm dò ý dân, báo cáo và lấy biểu quyết của Quốc hội sẽ nhận được sự đồng thuận cao.
- Về các thành phố trực thuộc trung ương, Việt Nam hiện có tỷ lệ dân cư đô thị dưới 40% dân số. Nước ta hiện có 5 thành phố trực thuộc trung ương. Từ nay đến năm 2025, 3 tỉnh Thừa Thiên – Huế, Bắc Ninh và Khánh Hoà sẽ tiếp tục được lên thành phố. Vĩnh Phúc, Bình Dương… cũng đang nỗ lực xếp hàng. Đây là điều đáng mừng về tiến trình đô thị hoá của đất nước, nếu thực sự xứng đáng.
Nước ta có ba vùng Bắc, Trung, Nam với nhiều nét lịch sử, văn hoá xã hội, kinh tế và dân cư đặc thù. Miền Bắc và miền Nam có những thuận lợi nên dễ phát triển hơn. Miền Trung có tầm quan trọng chiến lược, nhưng phải chịu nhiều thiệt thòi và khó khăn. Nhà nước nên quan tâm đến miền Trung nhiều hơn, để khu vực này phát triển tương xứng, kết nối tốt và thúc đẩy cả nước cùng phát triển. Chính phủ nên hỗ trợ để Đà Nẵng sớm trở thành đô thị hạng đặc biệt, cùng với Hà Nội và TP.HCM ở hai đầu. Đất nước ta sẽ phát triển vững mạnh và hài hoà hơn với động lực từ ba trung tâm này.
Mong Bộ Nội vụ tham mưu chính xác cho Chính phủ, để Đề án sáp nhập tỉnh góp phần đắc lực vào sự phát triển của đất nước và lợi ích của người dân.
